Efekt ekologiczny – obliczenia emisji zredukowanej

    W praktyce efekty ekologiczne wyznacza się jako różnicę emisji dla stanu sprzed i po realizacji działań, akceptując pominięcie znaczenia środowiskowego emisji, zarówno pod względem powodowanych nią stężeń w powietrzu atmosferycznym, skali narażenia populacji, jak i różnic w toksyczności emitowanych związków. Metodę tę wykorzystuje się w szczególności w ocenie efektów ekologicznych działań objętych programami pomocowymi o zdefiniowanych kryteriach oceny, które odnoszą się wyłącznie do ładunku substancji. Wobec substancji, dla których miejsce lokalizacji źródeł emisji ma drugorzędne lub marginalne znaczenie, takich jak dwutlenek węgla, f-gazy i freony, wystarczającym kryterium oceny efektów ekologicznych jest wielkość redukcji emisji. Poniżej charakteryzujemy tę metodę w odniesieniu do redukcji bezpośredniej (na źródle, na którym podejmowane są działania) lub dla źródła docelowego (innego niż źródło, na którym podejmowane są działania).

    Efekt ekologiczny – obliczenia redukcji bezpośredniej

    Do działań należących do tej kategorii należy montaż urządzeń oczyszczających odgazy, wymiana źródeł emisji (kotłów, palników, źródeł technologicznych), zmiana rodzaju lub parametrów paliwa, ograniczenie nieszczelności instalacji, redukcja innych rodzajów emisji niezorganizowanej. Prawidłowe wyznaczenie efektów ekologicznych wymaga opracowania poprawnego algorytmu wyznaczania emisji ze źródła oraz wybranie parametru odniesienia, który umożliwia obliczenie wielkości emisji unikniętej w zadanym okresie rozliczeniowym. W metodzie opartej na ocenie różnicy ładunków wiarygodność obliczeń emisji odniesienia (przed modernizacją) jest równie ważna jak wiarygodność obliczeń emisji bieżących (po modernizacji). Stąd też w sytuacji gdy modernizacja źródła ma wpływ na monitorowanie emisji, ważne jest aby przed modernizacją zapewnić wiarygodność wyznaczenia emisji odniesienia, zgodnie z zasadami określonymi dla źródeł wyposażonych w system do pomiaru ciągłego lub źródeł objętych pomiarami okresowymi. W niektórych przypadkach, mimo kosztów, uzasadnione ekonomicznie jest aby wykonać dodatkowe pomiary emisji lub analizy przed podjęciem działań modernizacyjnych. Za wyjątkiem emisji CO2 wskaźniki emisji KOBiZE lub inne literaturowe wskaźniki emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw są wykorzystywane w ostateczności, w przypadku braku danych odnoszących się do źródła poddawanego modernizacji.

    W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym następuje zwiększenie wartości parametru odniesienia, np. wielkości produkcji, a wzrost ten byłby możliwy również w przypadku niepodejmowania działań modernizacyjnych, w obliczeniach efektu ekologicznego można uwzględnić wzrost produkcji, za wyjątkiem programów pomocowych, w których wykluczono taką możliwość. Zmiany pozostałych parametrów decydujących o emisji, np. zawartości metali i związków siarki w paliwie powinny być uwzględniane konsekwentnie według jednej zasady. Jeśli jest to istotne dla wyniku obliczeń efektu ekologicznego, algorytm obliczeniowy powinien umożliwiać uwzględnienie zmiany wartości parametrów decydujących o emisji, zarówno wobec emisji odniesienia, jak i wobec emisji bieżących.

    Konieczność / potrzeba uwzględnienia w obliczeniach efektu ekologicznego innych aspektów środowiskowych poza redukcją emisji ze źródła objętego modernizacją, takich jak zapotrzebowanie na energię elektryczną, bilans energii cieplnej lub emisje nowych rodzajów substancji powinny być zgodne z wymaganiami programu pomocowego. Ocenie (jakościowej) poddaje się również pozostałe aspekty, takie jak wpływ na gospodarkę surowcową, powstawanie odpadów, ich transport i zagospodarowanie, gospodarkę wodno-ściekową, etc.

    Wybór rodzajów substancji, dla których wykonuje się obliczenia efektów ekologicznych jest podyktowany charakterystyką źródła. Przyjmuje się ogólną zasadę wykonywania obliczeń dla każdej substancji z osobna i w razie potrzeby wyznaczanie odpowiednich sum. Zredukowana emisja pyłów wyznaczana jest dla pyłu zawieszonego PM2,5; pyłu zawieszonego PM10 oraz pyłu ogółem.

    Efekt ekologiczny – obliczenia redukcji dla źródła docelowego

    Do działań należących do tej kategorii należy montaż urządzeń do odzysku ciepła (rekuperatorów), poprawa efektywności energetycznej procesów, zmniejszenie energochłonności maszyn, zmniejszenie strat przesyłu energii oraz termomodernizację obiektów. W wiarygodny sposób efekt ekologiczny można wyznaczyć w odniesieni do źródła o dostatecznie dobrze zidentyfikowanej emisji, co w praktyce sprowadza się do źródeł własnych. Wobec źródeł zewnętrznych zaleca się określanie wyłącznie redukcji zużycia energii.

    W obliczeniach efektu ekologicznego wskaźnik emisji może uwzględniać zarówno wytworzenie energii, jak i jej straty na drodze pomiędzy źródłem energii i odbiornikiem, który jest objęty modernizacją.

    W przypadku metody uproszczonej - określania jednej wartości efektu ekologicznego, to jest sumy wszystkich substancji, których emisji uniknięto, ze źródeł emitujących zanieczyszczenia o zróżnicowanej skali, np. źródeł spalania paliw, dokładność metod obliczeniowych poszczególnych substancji zależy od skali ich emisji. Zaleca się, nawet dla źródeł docelowych o stosunkowo niewielkiej mocy, operowanie co najmniej dwoma wskaźnikami efektu ekologicznego, wyznaczonego dla dwutlenku węgla i pozostałych substancji lub według metody podstawowej (pełnego podziału na poszczególne substancje).

    Efekt ekologiczny jako potencjalna różnica stężeń imisyjnych

    Podstawowym sposobem oceny potencjalnych efektów ekologicznych jest analiza stężeń substancji w powietrzu atmosferycznym dla stanu przed i po modernizacji źródeł emisji. Rozróżnić można następujące metody oceny:

    • analiza zasięgu przekroczeń przyjętego kryterium jakości powietrza (przesunięcie izolinii),
    • różnica stężeń w wybranym punkcie lub wartości średnich stężeń dla przyjętego obszaru,
    • porównanie wskaźników wyznaczonych jako sumy iloczynów stężeń i powierzchni (zastępcze stężenia łączne).

    Ocena efektów ekologicznych na podstawie obliczeń rozprzestrzeniania substancji w powietrzu umożliwia analizę nie tylko zmian wielkości emisji, ale również warunków wprowadzania substancji do powietrza. Metoda ta jest podstawowym narzędziem przy opracowaniu strategii redukcji oddziaływania instalacji na powietrze atmosferyczne. Umożliwia również optymalizację kosztów działań.

    W przypadku gdy w wymaganiach oceny efektu ekologicznego nie jest zdefiniowana substancja, redukcję imisji można ocenić łącznie. Znaczenie poszczególnych substancji określić można według przyjętych kryteriów lub na podstawie algorytmu zastępczego, opartego na przykład na stopniu wykorzystania normatywu jakości powietrza (%) lub zmianie różnicy pomiędzy wartością dopuszczalną i stężeniami obliczeniowymi. Jeśli jest to możliwe, obliczenia prowadzi się dla stężeń średnich (rocznych).

    Ocena efektów ekologicznych na podstawie monitoringu jakości powietrza

    Analiza zmian stężeń imisyjnych i ocena na ich podstawie działań ograniczających emisję są zagadnieniami trudnymi i skomplikowanymi nawet w sytuacji, gdy oceniane źródło emituje substancje specyficzne i jako jedyne znacząco oddziałuje na punkt receptorowy. Naturalna zmienność wielkości i parametrów emisji oraz warunków meteorologicznych sprawiają, że minimalny okres obserwacji (pomiarów prowadzonych z wysoką częstotliwością), który może stanowić dostatecznie wiarygodną podstawę oceny, wynosi od kilku do kilkunastu lat. Analizę wyników pomiarów prowadzi się na podstawie stężeń uśrednianych w wymaganym okresie lub analizy epizodów wysokich (maksymalnych) stężeń, wspartej szczegółową analizą warunków meteorologicznych.

    Aktualności
    • 27
      styczeń
      Na stronie KOBiZE zostały opublikowane dwa ważne komunikaty: 1. Komunikat o próbach wyłudzania danych za pomocą wiadomości e-mail podszywających się pod KOBiZE i kierujących na fałszywy panel logowania Przejdź do strony komunikatu Komunikat jest ważnym sygnałem o zauważeniu przez przestępców potencjału systemów sprawozdawczych. Rekomendujemy zachowanie szczególnej ostrożności wobec wiadomosci dotyczących wszystkich systemów sprawozdawczych, w tym GUS i E-PRTR. W razie utraty danych logowania należy bezzwłocznie skontaktować się z administratorem systemu. 2. Raport o najczęściej występujących błędach przy wprowadzaniu danych do systemu CBAM Przejdź do Raportu Pozostałe dokumenty dotyczace CBAM są dostępne pod adresem ttps://www.kobize.pl/pl/article/cbam/id/2453/materialy-do-pobrania
    • 27
      styczeń
      Jest już dostępna aplikacja Ślad C opracowana przez Ryszarda Samocia – twórcy wiodącego oprogramowania do obliczeń rozprzestrzeniania substancji w powietrzu Operat FB. Aplikacja umożliwia obliczenia śladu węglowego wg protokołu GHG we wszystkich trzech zakresach, w tym upstream i downstream zakresu III, w jakości oprogramowania Proeko RS. Aplikacja jest skierowana do zakładów i podmiotów, a także do firm zajmujących się usługowo wyznaczaniem śladu węglowego, tak by obliczenia były intuicyjne i najprostsze jak to tylko możliwe. Licencja zapewnia dostęp do aktualizowanej na bieżąco bazy wskaźników. Szczegółowy opis aplikacji znajduje się na stronie: https://proekors.pl/slad-c
    • 20
      styczeń
      W minionym tygodniu Komisja Europejska poprzez EU-BRITE opublikowała projekt BREFu dla przemysłu ceramicznego (CER). Dokument jest pierwszym projektem opracowanym według zasad znowelizowanej dyrektywy o emisjach przemysłowych, tak zwanej dyrektywy IED 2.0. BREF obejmuje projekt konkluzji BAT. W zakresie głębokiej transformacji przemysłowej (pkt 5.2) w konkluzjach zaproponowano zastąpienie tradycyjnych paliw energią elektryczną lub wodorem. Przejdź do Projekt dokumentu referencyjnego BREF dla przemysłu ceramicznego
    NEWSLETTER:
    Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach zapisz się
     
    szkolenie Specjalista ds. Emisji 4-5 marca 2025
    Operat FB
    Katalizatory do redukcji LZO - Katalizator Grupa PONER
    Smart City FORUM 11-12 czerwca 2025 w Rzeszowie
    Targi Ekotech 8–10 kwietnia 2025 w Kielcach

    Zobacz komunikaty JRC/ UE-BRITE (IPPC Bureau) / INCITE / Rada Unii Europejskiej / Rada Europejska / US EPA / EEA / NIK / ETO / GDOŚ / GIOŚ / WIOŚ / IOŚ / MKiŚ:

    EPA [postępowanie po pożarach] and LA County Sign Lease for New Staging Area in Altadena (7.2.2025)

    EPA [usuwanie skutków pożarów, w tym spalonych magazynów energii] Administrator Lee Zeldin Travels to Los Angeles, California as EPA Expedites the Largest Wildfire Cleanup Effort in Agency History (6.2.2025)

    EEA: Ozone levels in EU-27 between 2005 and 2021 (6.2.2025)

    EEA: Estimation of exposure to peak ozone in Europe in 2015 and for two scenarios in 2050 (6.2.2025)

    JRC: Environmental and Health Benefits of Reducing Tyre Wear Emissions in Preparation for the New Euro 7 Standard (6.2.2025)

    EPA Administrator Lee Zeldin Announces EPA’s “Powering the Great American Comeback” Initiative (4.2.2025)

    EEA: European Maritime Transport Environmental Report 2025 (4.2.2025)

    EEA: Methane emission trends by sector in EU-27 from 1990 to 2022 (4.2.2025)

    EPA [usuwanie niebezpiecznych materiałów po pożarze] Launches Largest Wildfire Hazardous Material Removal Effort in Agency History (3.2.2025)

    JRC: Research and Innovation on the decarbonisation of the European Waterborne Sector (3.2.2025)

    JRC: How do diet shifts affect the greenhouse gas balance of agricultural soils? Denmark as a case study (3.2.2025)

    JRC: Delivering the EU Green Deal - Progress towards targets (30.1.2025)

    EU-BRITE: The Kick-off Meeting for the drawing up of the Uniform Conditions for Operating Rules for Livestock (pig and poultry) rearing (UCOL) will take place as a hybrid meeting from 25 – 27 February 2025 (29.01.2025)

    KOBiZE: Uwaga na próby wyłudzania danych za pomocą fałszywych wiadomości e-mail (24.01.2025)

    Instrat: Rozporządzenie metanowe – jak wdrażać je w Polsce? (23.01.2025)

    GIOS: Zmiany w sieci monitoringu jakości powietrza (23.01.2025)

    KOBiZE: Najczęstsze błędy przy walidacji sprawozdań CBAM oraz ich możliwe rozwiązania (23.01.2025)

    EEA: Difference in SOx emissions in European shipping areas between 2015 and 2023 (23.01.2025)

    EPA [monitoring fluorowodoru podczas pożaru magazynu akumulatorów litowo-jonowych] Completes Air Monitoring Near Moss Landing Vistra Battery Fire (20.01.2025)

    GIOŚ: Krajowy raport dotyczący implementacji Protokołu w sprawie rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń za lata 2021-2024 (20.01.2025)

    EEA: Difference in CO₂ emissions in European shipping areas between 2015 and 2023 (17.01.2025)

    ETO: EU city-dwellers still suffer from air and noise pollution (15.01.2025)

    U.S. EPA [transport] Hino Motors, a Toyota Subsidiary, Agrees to Plead Guilty and Pay Over $1.6B to Resolve Emissions Fraud Scheme (15.01.2025)

    EU-BRITE: The updated first draft of the revised BREF for the Ceramic Manufacturing Industry (CER BREF) is available on the EU-BRITE website. This document contains the first draft BAT conclusions under the IED 2.0 (14.01.2025)

    EPA [tlenek etylenu] Finalizes Protections for Workers and Communities from Cancer-Causing Ethylene Oxide Pollution (14.01.2025)

    Zobacz bieżące artykuły w Atmospheric Environment:

    Evaluation of a gravimetrical method with a cyclonic pre-separator against the reference method for measuring high PM10 mass concentrations in livestock houses

    Satellite-borne identification and quantification of wildfire smoke emissions in North America via a novel UV-based index

    Lifetime exposure to health-related air pollutants in the United Kingdom: A spatiotemporal evaluation (1930–2010) through WRF-CMAQ modeling

    Zobacz EUR-Lex:

    Komunikat Komisji w sprawie zwolnień stosowanych przez Finlandię na podstawie art. 2 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2023/1805 w sprawie stosowania paliw odnawialnych i niskoemisyjnych w transporcie morskim (7.2.2025)

    Sprostowanie do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/1735 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie ustanowienia ram środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu produkcji technologii neutralnych emisyjnie i zmieniającego rozporządzenie UE 2018/1724 (5.2.2025)

    Sprostowanie do decyzji Komisji z dnia 25 lipca 2024 r. polecającej centralnemu administratorowi rejestru Unii wprowadzenie w rejestrze Unii korekt w tabelach krajowego rozdziału uprawnień Danii, Niemiec, Francji, Chorwacji, Włoch, Litwy, Austrii i Portugalii (5.2.2025)

    Komunikat Komisji w sprawie zwolnień wykorzystanych przez Chorwację na podstawie art. 2 ust. 3 i 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1805 w sprawie stosowania paliw odnawialnych i niskoemisyjnych w transporcie morskim (27.01.2025)

    Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Przyszłość polityki klimatycznej UE – dostosowanie celów w zakresie łagodzenia zmiany klimatu do wyzwań związanych z przystosowaniem się do zmiany klimatu (24.01.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2025/108 z dnia 22 stycznia 2025 r. zmieniająca decyzję wykonawczą (UE) 2024/2666 w odniesieniu do danych uznanych za dokładne do celów pomiaru emisji gazów cieplarnianych związanych z uprawą surowców rolnych w Niemczech na glebach organicznych (23.01.2025)

    Decyzja Komisji (UE) 2025/62 z dnia 23 października 2024 r. w sprawie programów pomocy SA.56908 (2023/C) (ex 2020/N) – Przedłużenie i zmiana programu pomocy na rzecz biogazu przeznaczonego do wykorzystania jako paliwo silnikowe w Szwecji oraz SA.56125 (2023/C) (ex 2020/N) – Przedłużenie i zmiana programu pomocy SA.49893 (2018/N) – Zwolnienie podatkowe dla biogazu i biopropanu, których źródłem nie jest żywność i które wykorzystuje się do produkcji ciepła, wprowadzonych przez Szwecję (17.01.2025)

    Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2025/33 z dnia 13 stycznia 2025 r. zezwalające na zwolnienie na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/573 w odniesieniu do stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych o GWP równym 150 lub większym w schładzarkach lub zamrażarkach szokowych, urządzeniach do wyrobu lodów produkowanych metodą tradycyjną, urządzeniach do wyrobu lodów, wózkach do przechowywania i regeneracji żywności, komorach chłodniczo-garowniczych, urządzeniach do napojów lodowych i urządzeniach do kremowych napojów lodowych (14.01.2025)

    Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2025/35 z dnia 13 stycznia 2025 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1242 poprzez określenie procedur weryfikacji emisji CO2 z pojazdów ciężkich w trakcie eksploatacji (14.01.2025)