Prawo – opłaty za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza

Opisane w tym dziale zagadnienia omawiamy również na organizowanym cyklicznie szkoleniu Specjalista ds. Emisji. Najbliższe szkolenie odbędzie się 6-7.02.2024 r. Zakres szkolenia przedstawiamy na stronie https://wszystkooemisjach.pl/529

Przedstawione w poniższej tabeli stawki opłat uwzględniają:

Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 listopada 2023 r. zmieniające obwieszczenie w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 (M. P. poz. 1203),
Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 4 sierpnia 2023 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 (M. P. poz. 914),
Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 października 2022 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2023 (M. P. poz. 1009),
Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 października 2021 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2022 (M. P. poz. 960),
Obwieszczenie Ministra Klimatu z dnia 9 września 2020 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2021 (M. P. poz. 961),
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2019 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2020 (M. P. poz. 866),
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2018 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2019 (M. P. poz. 1038),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. poz. 2490),
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2018 (M. P. poz. 875),
Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2017 (M. P. poz. 718),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 października 2015 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. poz. 1875).

Zestawienie wszystkich stawek opłat za emisję substancji do powietrza wraz z komentarzem do rozporządzeń przedstawiamy w dziale Opłaty, w zakładce Zmiany stawek opłat.

Obowiązek ponoszenia opłat za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza został zapisany w art. 273 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska. Opłata może zostać wniesiona na podstawie:

art. 284 ust. 1, zgodnie z którym podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty i wnosi ją na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego za dany rok kalendarzowy w terminie ustalonym w art. 285 ust. 2, to jest do dnia 31 marca następnego roku,
art. 288 ust. 1, jeżeli podmiot korzystający ze środowiska, będąc do tego obowiązanym:

1) nie przedłożył wykazów, o których mowa w art. 286 ust. 1 – marszałek województwa wymierza opłatę, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska;

2) przedłożył wykaz zawierający informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat, ale zamieścił w nim informacje lub dane nasuwające zastrzeżenia – marszałek województwa wymierza, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, opłatę w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu.

W przypadku nieprawidłowego naliczenia opłaty na podstawie art. 284, marszałek województwa dokonuje jej weryfikacji. Opis sytuacji takiej zawiera orzeczenie NSA z dnia 6 lutego 2014 r. (II OSK 2136/12), według którego „w toku postępowania administracyjnego zasadnie podniesiono, że w świetle danych wykazanych w sprawozdaniu PRTR w okresie, za który należna była opłata, skarżąca wyemitowała więcej rodzajów zanieczyszczeń, aniżeli wynika to z wykazu sporządzonego na podstawie art. 286 ust. 1 ustawy. W takiej sytuacji w myśl art. 288 ust. 2 ustawy marszałek województwa ma obowiązek dokonać ustaleń własnych…”. Pozostałe orzeczenia sądów w sprawach dotyczących opłat za wprowadzanie substancji do powietrza przedstawiamy w dziale Opłaty w zakładce NSA - weryfikacja opłat.

Zgodnie z art. 289 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska nie wnosi się opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1, których roczna wysokość wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego nie przekracza 800 zł. W przypadku gdy roczna wysokość opłaty z tytułu każdego z rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1 nie przekracza 100 zł, nie przedkłada się także wykazów, o których mowa w art. 286 ust. 1.

Zgodnie z art. 289 ust. 2 sejmik województwa może, w drodze aktu prawa miejscowego, uchwalić podwyższenie kwoty, o której mowa w ust. 1, jednak nie więcej niż do 50%.

Zgodnie z art. 291 ust. 2 minister właściwy do spraw klimatu, nie później niż do dnia 31 października każdego roku, ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość stawek opłat na rok następny, uwzględniając dotychczasowe zmiany wysokości stawek oraz zasadę, o której mowa w ust. 1. Zasada wskazana w ust. 1 określa stopień corocznego podwyższenia stawek opłat na poziomie odpowiadającym ogłaszanemu przez GUS średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem.

Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2024 zawiera Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 4 sierpnia 2023 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 (M. P. poz. 914), wraz z Obwieszczeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 listopada 2023 r. zmieniającym obwieszczenie w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 (M. P. poz. 1203). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2023 zawiera Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 października 2022 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2023 (M. P. poz. 1009). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2022 zawiera Obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 października 2021 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2022 (M. P. poz. 960). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2021 zawiera Obwieszczenie Ministra Klimatu z dnia 9 września 2020 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2021 (M. P. poz. 961). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2020 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 30 sierpnia 2019 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2020 (M. P. poz. 866). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2019 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 3 października 2018 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2019 (M. P. poz. 1038) oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. poz. 2490). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2018 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2018 (M. P. poz. 875). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2017 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2017 (M. P. poz. 718). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska w roku 2016 zawiera Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 października 2015 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. poz. 1875). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2015 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 11 sierpnia 2014 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2015 (Monitor Polski poz. 790). Stawki opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2014 zawiera Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 13 sierpnia 2013 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2014 (Monitor Polski poz. 729).

Poniżej przedstawiamy stawki opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 i 2023 oraz w latach wcześniejszych (2021, 2020, 2019, 2018, 2017, 2016, 2015 i 2014) dotyczące emisji substancji do powietrza. Kolorem czerwonym zaznaczono wprowadzenie stawki lub jej znaczące zwiększenie.

Rodzaj substancji	Jednostkowa stawka opłat [zł/kg]
Rodzaj substancji	2024	2023	2022	2021	2020	2019	2018	2017	2016	2015	2014
Alkohole alifatyczne i ich pochodne	1,69	1,48	1,41	1,36	1,33	1,31	1,28	1,28	1,28	1,28	1,27
Amoniak	0,58	0,51	0,49	0,47	0,46	0,45	0,44	0,44	0,44	0,44	0,44
HCFC	79,59	69,57	66,19	64,01	62,57	61,58	60,37	60,37	60,37	60,37	59,83
Dwutlenek siarki	0,70	0,61	0,58	0,56	0,55	0,54	0,53	0,53	0,53	0,53	0,53
Dwutlenek węgla (stawka w zł/Mg)	0,39	0,34	0,32	0,31	0,30	0,30	0,29	0,29	0,29	0,29	0,29
Metan (stawka w zł/Mg)	0,39	0,34	0,32	0,31	0,30	0,30	0,29	0,29	0,29	0,29	0,29
Pierwiastki metaliczne i ich związki	1,69	1,48	1,41	1,36	1,33	1,31	1,28	1,28	1,28	1,28	1,27
Pierwiastki niemetaliczne	1,69	1,48	1,41	1,36	1,33	1,31	1,28	1,28	1,28	1,28	1,27
Podtlenek azotu (stawka w zł/Mg)	113,45	99,17	94,36	91,26	89,21	87,81	86,09	86,09	86,09	86,09	85,32
Pyły ze spalania paliw	0,47	0,41	0,39	0,38	0,37	0,36	0,35	0,35	0,35	0,35	0,35
Substancje organiczne	8,42	7,36	7,00	6,77	6,62	6,52	6,39	6,39	6,39	6,39	6,33
Tlenek węgla	0,14	0,12	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11
Tlenki azotu (w przeliczeniu na NO₂)	0,70	0,61	0,58	0,56	0,55	0,54	0,53	0,53	0,53	0,53	0,53
Węglowodory alifatyczne i ich pochodne	0,14	0,12	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11	0,11

Stawki opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024, 2023, 2022, 2021, 2020, 2019, 2018, 2017 i 2016 dla wszystkich 67 rodzajów substancji przedstawiamy w dziale Opłaty w zakładce Zmiany stawek opłat.

W przypadku braku wymaganego pozwolenia podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 500 % za wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów, zgodnie z art. 276 ust. 1 oraz 292 ustawy. Natomiast w przypadku przekroczenia określonych w pozwoleniu ilości lub rodzajów gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza na podstawie art. 298 ustawy administracyjną karę pieniężną. Podstawą stwierdzenia przez WIOŚ naruszenia mogą być zgodnie z art. 299:

kontrole, a w szczególności dokonane w ich trakcie pomiary lub inne środki dowodowe,
pomiary prowadzone przez podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do dokonania takich pomiarów.

Pozostałe zasady dotyczące postępowania w przedmiocie kar zawierają art. 300 – 313 ustawy Prawo ochrony środowiska, w tym określenie wysokości kary równej 20-krotnej stawce opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza (art. 309 ust. 1). Orzeczenia sądów w sprawach dotyczących opłat podwyższonych i kar przedstawiamy w dziale Opłaty w zakładkach: NSA - opłaty podwyższone oraz NSA - kary.

Podmiot korzystający ze środowiska zgodnie z art. 277 ustawy wnosi należne kwoty na rachunek:

w przypadku opłat za korzystanie ze środowiska - na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska,
wobec opłat za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wynikających z eksploatacji urządzeń - na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska,
wobec kary pieniężnej - na rachunek wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, który wydał decyzje w przedmiocie wymierzenia kary.

Stronę zaktualizowano: 16.11.2015; 08.08.2016; 04.10.2017; 04.01.2018; 13.11.2018; 05.11.2019; 31.10.2020 r.; 27.01.2022 r.; 02.11.2022 r.; 12.10.2023 r.; 13.11.2023 r.