Opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza – spalanie paliw w źródłach, z których emisja mierzona jest w sposób okresowy

    Zakres substancji wymagających uwzględnienia w systemie opłat

    Teoretycznie niektóre spośród substancji emitowanych ze źródeł większej mocy (umownie ≥ 50 MW) mogą również w śladowych ilościach towarzyszyć spalaniu niektórych paliw w źródłach małych mocy. Do substancji tych należą: podtlenek azotu, amoniak, NMLZO, WWA (spalanie węgla), związki chloru (spalanie węgla), dioksyny i furany, specyficzne związki organiczne. Ponieważ obowiązek prowadzenia monitoringu emisji ww. substancji nie dotyczy źródeł, które nie wymagają uzyskania pozwolenia zintegrowanego, zakłada się, że skala emisji z tych źródeł jest na tyle mała, oraz ich oddziaływanie na jakość powietrza na tyle nieznaczne, że emisja tych substancji nie wymaga prowadzenia monitoringu. W razie konieczności udowodnienia, że emisja danej substancji nie występuje, można wykonać pomiar kontrolny. Warunki przyjmowania emisji równej zeru na podstawie wyników poniżej granicy wykrywalności zastosowanej metody omówiono obszernie w Dokumencie referencyjnym BAT dla ogólnych zasad monitoringu, (lipiec 2003 r.) oraz w projekcie JRC Monitoring emisji do powietrza i wody (październik 2013 r.). Przedstawiamy je w dziale Obliczenia emisji w zakładce Emisje zerowe i postępowanie z wynikami odbiegającymi. W przypadku wykluczenia ww. związków wielkość opłaty za emisję substancji ze źródła spalania paliw powinna obejmować następujące związki:

    • dwutlenek węgla,

    • tlenek węgla,

    • tlenki azotu (NO, NO2),

    • dwutlenek siarki,

    • pył,

    • sadza (ze źródeł opalanych paliwami stałymi lub ciekłymi),

    • metale zawarte w pyłach oraz związki rtęci dla źródeł opalanych niektórymi paliwami stałymi lub ciekłymi.

    Wymienione powyżej rodzaje substancji odnoszą się do powszechnie wykorzystywanych paliw, takich jak węgiel kamienny, węgiel brunatny, koks, lekki olej opałowy oraz gaz ziemny. W przypadku źródeł zasilanych paliwami specyficznymi przeanalizowania wymaga możliwość powstawania emisji innych rodzajów substancji.

    Wybór metod obliczeniowych

    Jako podstawę wyznaczania należnych opłat przyjmuje się wyniki pomiarów okresowych, wyniki pomiarów jednorazowych lub wskaźniki. Generalną zasadą wyboru metod obliczeniowych jest nie powodowanie nadmiernych kosztów monitoringu, niewspółmiernych z wielkością należnych opłat. Kryterium wyboru sposobu wyznaczania emisji i rozliczania opłat stanowi jej skala i zmienność, które są zależne od mocy źródła oraz rodzaju paliwa. Umownie źródła można podzielić na dwie kategorie:

    • źródła o „znacznej” skali emisji obejmujące:

      • źródła opalane paliwami stałymi o mocy większej, równej 10 MW,

      • źródła opalane paliwami ciekłymi o mocy większej, równej 20 MW,

      • źródła opalane gazem o mocy większej, równej 30 MW,

    • źródła o nieznacznej skali emisji (źródła o mocy poniżej ww. wartości).

    Wielkość opłat za emisję substancji podstawowych (NO, NO2, CO, pył)

    Jako podstawę naliczenia opłaty za emisję tej grupy substancji w pierwszej kolejności w obliczeniach wykorzystywane są wyniki pomiarów okresowych, do których prowadzący instalacje zobowiązani są na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206 poz. 1291) lub na podstawie innych obowiązków określonych w pozwoleniach. Warunkiem uznania wyników ww. pomiarów za poprawne jest wykonanie pomiarów przez laboratorium akredytowane lub laboratorium własne objęte systemem zarządzania jakością, zgodnie z art. 147a ustawy Prawo ochrony środowiska. Wobec źródeł o nieznacznej skali emisji i nieobjętych ww. obowiązkami zaleca się wykonanie pomiarów o niskiej częstotliwości (raz na 3 lata lub raz na 5 lat) lub pomiarów jednorazowych, na podstawie których mogą zostać określone wskaźniki właściwe dla danego źródła. Rekomendacja do naliczania opłat za emisję tlenków azotu, tlenku węgla oraz pyłu na podstawie wyników pomiarów wynika z mechanizmów jakie powodują powstawanie emisji tych substancji. W przypadku każdej z nich o wielkości emisji decydują w głównej mierze warunki prowadzenia procesu spalania. Dlatego też zmierzone wartości emisji powinny odnosić się do parametrów charakteryzujących proces w czasie wykonywania pomiarów, przede wszystkim ilości wytwarzanej energii, strumienia wykorzystywanego paliwa lub pośrednio do jego pochodnej, to jest wielkości emisji dwutlenku węgla. Rodzaje wskaźników i ich znaczenie dla jakości wyników obliczeń emisji całkowitych przedstawiono w dziale Obliczenia emisji w zakładce Spalanie paliw.

    Wobec źródeł o nieznacznej skali emisji i nieobjętych obowiązkiem wykonywania okresowych pomiarów dopuszcza się również wyznaczanie należnych opłat na podstawie ładunków substancji obliczonych z wykorzystaniem wskaźników literaturowych, np. KOBiZE, mając na uwadze, że są to wskaźniki w wysokim stopniu uogólnione (uzyskane na podstawie szerokiego zbioru wyników) oraz że ich przyjęcie jest jedynie zaakceptowaniem alternatywnej metody obliczeń i nie może stanowić podstawy do oceny dotrzymania przez źródło standardu emisyjnego tlenków azotu.

    Wielkość opłat za emisję dwutlenku siarki

    Jako podstawę naliczenia opłaty za emisję SO2 wykorzystuje się przeważnie wskaźniki uwzględniające bieżącą zawartość związków siarki w paliwie. Wielkość emisji określa w takim przypadku równanie: E = B × S × X; gdzie: B – zużycie paliwa o danej zawartości związków siarki, S  zawartość związków siarki w paliwie (jako siarka całkowita), X – współczynnik utleniania. Poprawność wyznaczenia opłaty za emisję dwutlenku siarki zależy od uzyskania dostatecznie szczegółowych danych o paliwie, np. właściwych dla partii węgla lub oleju, średnich miesięcznych zawartości związków siarki w gazie ziemnym.

    Wielkość opłat za emisję dwutlenku węgla

    Jako podstawę naliczenia opłaty za emisję dwutlenku węgla zaleca się stosowanie współczynnika utleniania właściwego dla systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2, lub w drugiej kolejności współczynnika opublikowanego przez KOBiZE.

    Wielkość opłat za emisję metali ciężkich

    Wysokość opłat za emisję metali ze spalania paliw stałych (spalanie węgla) i ciekłych można obliczyć na podstawie wyników pomiarów okresowych (wielokrotnych) lub pomiaru jednorazowego. Zalecany wskaźnik emisji określa ilość metali przypadającą na jednostkę masy wyemitowanego pyłu (kg/kg pyłu). Zasady wyznaczania wskaźników emisji przedstawiamy w dziale Obliczenia emisji w zakładce Spalanie paliw. Skład chemiczny emitowanych pyłów dostępny jest w wielu opracowaniach, m.in. w bazie danych US EPA Speciate, dostępnej na stronie internetowej http://www.epa.gov/ttnchie1/software/speciate/, oraz Prace i studia nr 79, Konieczyński J., Biliński W., Komosiński B., Kozielska B., Mathews B. Pastuszka J., Pałamarczuk P., Rachwał T., Stec K., Talik E. (2010) Właściwości pyłu respirabilnego emitowanego z wybranych instalacji (redakcja: Jan Konieczyński), IPIŚ PAN, Zabrze, które są dostępne na stronie internetowej http://www.ipis.zabrze.pl/dokumenty/pis/m79.pdf Możliwe jest również wyznaczenie wskaźnika emisji metali w odniesieniu do strumienia paliwa spalanego w trakcie pomiarów.

    Wielkość opłat za emisję sadzy

    Wielkość emisji sadzy zależy od rodzaju stosowanego paliwa, emisja towarzyszy głownie spalaniu paliw stałych, oraz warunków spalania. Jeśli jest to uzasadnione ekonomicznie, wskaźnik emisji można wyznaczyć na podstawie jednorazowego pomiaru. W pozostałych przypadkach zaleca się wykorzystanie wskaźników literaturowych.

    Aktualności
    • 27
      styczeń
      Na stronie KOBiZE zostały opublikowane dwa ważne komunikaty: 1. Komunikat o próbach wyłudzania danych za pomocą wiadomości e-mail podszywających się pod KOBiZE i kierujących na fałszywy panel logowania Przejdź do strony komunikatu Komunikat jest ważnym sygnałem o zauważeniu przez przestępców potencjału systemów sprawozdawczych. Rekomendujemy zachowanie szczególnej ostrożności wobec wiadomosci dotyczących wszystkich systemów sprawozdawczych, w tym GUS i E-PRTR. W razie utraty danych logowania należy bezzwłocznie skontaktować się z administratorem systemu. 2. Raport o najczęściej występujących błędach przy wprowadzaniu danych do systemu CBAM Przejdź do Raportu Pozostałe dokumenty dotyczace CBAM są dostępne pod adresem ttps://www.kobize.pl/pl/article/cbam/id/2453/materialy-do-pobrania
    • 27
      styczeń
      Jest już dostępna aplikacja Ślad C opracowana przez Ryszarda Samocia – twórcy wiodącego oprogramowania do obliczeń rozprzestrzeniania substancji w powietrzu Operat FB. Aplikacja umożliwia obliczenia śladu węglowego wg protokołu GHG we wszystkich trzech zakresach, w tym upstream i downstream zakresu III, w jakości oprogramowania Proeko RS. Aplikacja jest skierowana do zakładów i podmiotów, a także do firm zajmujących się usługowo wyznaczaniem śladu węglowego, tak by obliczenia były intuicyjne i najprostsze jak to tylko możliwe. Licencja zapewnia dostęp do aktualizowanej na bieżąco bazy wskaźników. Szczegółowy opis aplikacji znajduje się na stronie: https://proekors.pl/slad-c
    • 20
      styczeń
      W minionym tygodniu Komisja Europejska poprzez EU-BRITE opublikowała projekt BREFu dla przemysłu ceramicznego (CER). Dokument jest pierwszym projektem opracowanym według zasad znowelizowanej dyrektywy o emisjach przemysłowych, tak zwanej dyrektywy IED 2.0. BREF obejmuje projekt konkluzji BAT. W zakresie głębokiej transformacji przemysłowej (pkt 5.2) w konkluzjach zaproponowano zastąpienie tradycyjnych paliw energią elektryczną lub wodorem. Przejdź do Projekt dokumentu referencyjnego BREF dla przemysłu ceramicznego
    NEWSLETTER:
    Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach zapisz się
     
    obliczenia śladu węglowego
    Operat FB
    Katalizatory do redukcji LZO - Katalizator Grupa PONER
    Smart City FORUM 11-12 czerwca 2025 w Rzeszowie
    Targi Ekotech 8–10 kwietnia 2025 w Kielcach

    Zobacz komunikaty KE / JRC / UE-BRITE (IPPC Bureau) / INCITE / Rada Unii Europejskiej / Rada Europejska / US EPA / EEA / NIK / ETO / GDOŚ / GIOŚ / WIOŚ / IOŚ / MKiŚ:

    KE [system nowych zezwoleń na import od 1 stycznia 2026 towarów objętych CBAM]: Commission Implementing Regulation as regards the conditions and procedures related to the status of authorised CBAM declarant (28.3.2025)

    MKiŚ: Pakt na rzecz czystego przemysłu w Radzie EU ds. Środowiska (27.3.2025)

    KOBiZE: Obowiązek składania sprawozdań CBAM za I kwartał 2025 roku (27.3.2025)

    MKiŚ: Źródła danych na potrzeby opracowania miejskich planów adaptacji do zmian klimatu - bezpłatny webinar 2 kwietnia 2025 r. (27.3.2025)

    Rada Unii Europejskiej: Rada uzgadnia stanowisko co do mechanizmu tymczasowych odroczeń mającego zwiększyć konkurencyjność UE i zapewnić firmom pewność prawa (26.3.2025)

    KOBiZE: Robert Jaszke „Kluczowe kwestie systemu ETS2 dla sektorów budynków, transportu drogowego i tzw. sektorów dodatkowych nieobjętych systemem ETS” (26.3.2025)

    INCITE: pierwsze warsztaty dla sektora żelaza i stali 13-15 maja 2025

    U.S. EPA [transport]: Court Sentences Hino Motors Ltd., a Toyota Subsidiary, and Imposes Over $1.6B in Penalties for Emissions Fraud Scheme (19.3.2025)

    KOBiZE: Aktualizacja formularza rocznego raportu na temat wielkości emisji CO2 dla instalacji (18.3.2025)

    U.S. EPA [zmiany w polityce klimatycznej USA]: Administrator Zeldin in WSJ: “EPA Ends the ‘Green New Deal’” (17.3.2025)

    U.S. EPA [emisje CO2 vs zmiany klimatu]: ICYMI - Wall Street Journal Editorial Lauds Reconsideration of EPA’s Endangerment Finding, Calling it “Trump’s Biggest Climate Decision” (14.3.2025)

    JRC: Econometric model derived from meta-analysis to estimate VSL and VOLY associated to air pollution at a global level (14.3.2025)

    JRC: Towards the prevention of rebound effects in Europe and beyond: insights for policymaking (14.3.2025)

    JRC: Comparison of source apportionment targeting hot-spot concentration and average population exposure (14.3.2025)

    EU-BRITE: The Kick-off Meeting report for the drawing up of the Best Available Techniques Reference Document for mineral extraction, including on-site processing operations (MIN BREF) is available on the EU-BRITE website (14.3.2025)

    EPA [program ochrony powietrza ze względu na ozon] Approves State of Texas Plan to Improve Air Quality in San Antonio Area (13.3.2025)

    KOBiZE: Komunikat - poprawa funkcjonowania Krajowej bazy (12.3.2025)

    EPA [transport] Announces Action to Implement POTUS’s Termination of Biden-Harris Electric Vehicle Mandate (12.3.2025)

    U.S. EPA [rezygnacja z raportowania emisji CO2] Trump EPA Announces Reconsideration of Burdensome Greenhouse Gas Reporting Program (12.3.2025)

    U.S. EPA: Administrator Zeldin Begins Restructuring Regional Haze Program (12.3.2025)

    U.S. EPA [weryfikacja podstaw przeciwdziałania zmianom klimatu] Trump EPA Kicks Off Formal Reconsideration of Endangerment Finding with Agency Partners (12.3.2025)

    EPA Announces Action to Address Costly Obama, Biden “Climate” Measurements - Social Cost of Carbon (12.3.2025)

    U.S. EPA [rewizja przepisów dot. elektrowni węglowych] Trump EPA to Reconsider Biden-Harris MATS Regulation That Targeted Coal-Fired Power Plants to be Shut Down (12.3.2025)

    U.S. EPA [rewizja wymagań dla przemysłu ropy naftowej i gazu] Trump EPA Announces OOOO b/c Reconsideration of Biden-Harris Rules Strangling American Energy Producers (12.3.2025)

    U.S. EPA [rewizja wymagań dla przemysłu] Trump EPA Announces Reconsideration of Air Rules Regulating American Energy, Manufacturing, Chemical Sectors NESHAPs (12.3.2025)

    U.S. EPA [regionalne programy ochrony powietrza] Administrator Zeldin Takes Action to Prioritize Cooperative Federalism, Improve Air Quality Faster (12.3.2025)

    U.S. EPA [rewizja norm jakości powietrza dla PM2,5] Trump EPA Announces Path Forward on National Air Quality Standards for Particulate Matter (PM2.5) to Aid Manufacturing, Small Businesses (12.3.2025)

    EPA [weryfikacja przepisów w U.S.A.] Launches Biggest Deregulatory Action in U.S. History (12.3.2025)

    KOBiZE: Komisja Europejska opublikowała wniosek prawodawczy dot. uproszczeń w ramach CBAM (10.3.2025)

    INCITE: INCITE Team conducts site visits to Iron and Steel demonstration and first-of-a-kind industrial installations in Europe (7.3.2025)

    MKiŚ: List intencyjny dot. rozwoju technologii wychwytu, składowania i wykorzystania CO2 (6.3.2025)

    Zobacz bieżące artykuły w Atmospheric Environment:

    Very volatile and volatile organic compounds (VVOCs/VOCs) and endotoxins in the indoor air of German schools and apartments

    The significant effects of loading mass on emissions of intermediate and semi-volatile volatility organic compounds from diesel trucks

    Mass flow analysis of tire-wear particles, including carbon black, and implications for road dust management

    Zobacz EUR-Lex:

    Sprostowanie do rozporządzenia wykonawczego Komisji UE 2025/33 z dnia 13 stycznia 2025 r. zezwalającego na zwolnienie na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/573 w odniesieniu do stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych o GWP równym 150 lub większym w schładzarkach lub zamrażarkach szokowych, urządzeniach do wyrobu lodów produkowanych metodą tradycyjną, urządzeniach do wyrobu lodu, wózkach do przechowywania i regeneracji żywności, komorach chłodniczo-garowniczych, urządzeniach do napojów lodowych i urządzeniach do kremowych napojów lodowych (27.3.2025)

    Zawiadomienie Komisji – Wytyczne dotyczące planów społeczno-klimatycznych (25.3.2025)

    Zawiadomienie KomisjiSpis treści – Wytyczne techniczne dotyczące stosowania zasady nie czyń poważnych szkód na podstawie rozporządzenia w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego (25.3.2025)

    Sprostowanie do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/573 z dnia 7 lutego 2024 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, zmieniającego dyrektywę UE 2019/1937 i uchylającego rozporządzenie UE nr 517/2014 (24.3.2025)

    Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2025/486 z dnia 17 marca 2025 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2023/956 w odniesieniu do warunków i procedur dotyczących statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM (18.3.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji UE 2025/473 z dnia 12 marca 2025 r. w sprawie uznania, że sprawozdanie przedłożone przez Czechy na podstawie art. 31 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2018/2001 zawiera dokładne dane służące do pomiaru emisji gazów cieplarnianych związanych z uprawą ziarna pszenicy ozimej, buraka cukrowego, ziarna kukurydzy, kukurydzy na kiszonkę, ziarna jęczmienia jarego i ziarna jęczmienia ozimego w tym państwie członkowskim (14.3.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji UE 2025/478 z dnia 12 marca 2025 r. w sprawie uznania, że sprawozdanie przedłożone przez Słowację na podstawie art. 31 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2018/2001 zawiera dokładne dane służące do pomiaru emisji gazów cieplarnianych związanych z uprawą rzepaku i ziarna kukurydzy w tym państwie członkowskim (13.3.2025)

    Sprostowanie do rozporządzenia wykonawczego Komisji UE 2024/2174 z dnia 2 września 2024 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/573 w odniesieniu do formatu etykiet dla niektórych produktów i urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane i uchylającego rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2015/2068 (12.3.2025)

    ZAWIADOMIENIE KOMISJI w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska, aktu delegowanego w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu oraz aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących unijnej systematyki (5.3.2025)

    Sprostowanie do rozporządzenia wykonawczego Komisji UE 2024/2473 z dnia 19 września 2024 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/573 w odniesieniu do rejestracji w portalu fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylającego rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2019/661 (5.3.2025)

    Sprostowanie do rozporządzenia wykonawczego Komisji UE 2024/2195 z dnia 4 września 2024 r. określającego format składania sprawozdań zawierających dane, o których mowa w art. 26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/573 w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, oraz uchylającego rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1191/2014 (5.3.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji UE 2025/387 z dnia 27 lutego 2025 r. w sprawie uznania, na podstawie art. 31 ust. 2 i 4 dyrektywy UE 2018/2001, że sprawozdanie zawiera dokładne dane do celów pomiaru emisji gazów cieplarnianych związanych z uprawą pszenicy, żyta, jęczmienia ozimego, jęczmienia jarego, pszenżyta, rzepaku, kukurydzy na ziarno, słonecznika, soi, buraka cukrowego, ziemniaka i kukurydzy na kiszonkę w Austrii (4.3.2025)