Emisja niezorganizowana – wymagania prawne
Wymogi prawne wobec emisji niezorganizowanej stanowią uszczegółowienie zasad ogólnych, wynikających z ustawy Prawo ochrony środowiska i uwzględniają specyfikę tego rodzaju źródeł. O ile nie jest to sprzeczne z wymaganiami indywidualnymi wobec niektórych rodzajów procesów i instalacji, np. niektórych rodzajów działalności objętych standardami emisji LZO, lub najlepszymi dostępnymi technikami BAT, wielkość emisji niezorganizowanej powinna być wyznaczana, raportowana i oceniana oddzielnie od źródeł emisji zorganizowanej.
Systemy sprawozdawcze
Obowiązek raportowania emisji niezorganizowanej został określony w inny sposób w każdym z trzech systemów sprawozdawczych (KOBiZE, GUS, PRTR). W każdym z nich podlega również odmiennym zasadom:
-
KOBiZE: w zależności od rodzaju emisji, jej wielkości należy wpisać w zakładce:
-
Emisje z instalacji, wybierając w polu Sposób wprowadzenia substancji do powietrza opcję: Niezorganizowany,
-
Emisje z procesów prowadzonych poza instalacją,
-
Emisja z przeładunku benzyn silnikowych,
-
Emisja z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych,
-
-
GUS OS-1:
-
emisję pyłu należy podać w Dziale 1 w pozycji 11,
-
emisję gazów należy podać w Dziale 2 w pozycji 12,
-
-
PRTR:
-
ze źródeł rozproszonych w rozumieniu art. 2. rozporządzenia E-PRTR, z których niepraktyczne jest zbieranie sprawozdań z każdego z nich z osobna,
-
zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej dotyczącymi wdrażania Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń, uwolnienia do powietrza obejmują wszystkie uwolnienia ze źródeł uwzględnionych w załączniku I do rozporządzenia E-PRTR na terenie zakładu, (obejmują także emisję lotną oraz rozproszoną w zakładach, wymienioną w dokumencie BREF dotyczącym monitoringu IPPC).
-
Najlepsze dostępne techniki (BAT)
Zagadnieniom emisji niezorganizowanej poświęcono wiele uwagi w dokumentach referencyjnych, w tym:
-
inwentaryzacji emisji rozproszonych i lotnych (diffuse and fugitive emissions – DFE),
-
metodom identyfikacji źródeł oraz metodom obliczeniowym,
-
programom LDAR (Leak Detection and Repair),
-
monitoringowi emisji.
Dla niektórych rodzajów instalacji określono w dokumentach referencyjnych poziomy emisji uwzględniające emisję niezorganizowaną i odpowiadające BAT, np. dokumencie referencyjnym Surface Treatment using Organic Solvents (BREF 08.2007). Przykład wymagań BAT wobec tego rodzaju działalności opisaliśmy w dziale Bilans LZO w zakładce Fleksografia.
Kontynuacją podejścia do zagadnień emisji niezorganizowanej zawartego w dokumentach referencyjnych są konkluzje BAT, precyzujące wymagania wobec zarządzania i ograniczania tego rodzaju emisji:
-
dla przetwórstwa szkła http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/BREF/GLASSLexUriServ.pdf,
-
dla produkcji żelaza i stali http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/BREF/GLASSLexUriServ.pdf,
-
dla produkcji cementu, wapna i tlenku magnezu
http://eippcb.jrc.ec.europa.eu/reference/BREF/CLM_BATC_Published.pdf,
-
dla produkcji masy włóknistej, papieru i tektury
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014D0687&from=PL.
Metody inwentaryzacji źródeł emisji niezorganizowanej określone w dokumentach referencyjnych BAT przedstawiamy w dziale Prawo w zakładce Emisja niezorganizowana – dokumenty referencyjne BAT.
Pozostałe instalacje (najczęściej występujące źródła emisji)
Oprócz instalacji objętych standardami emisyjnymi LZO i wymaganiami BAT, zagadnienia emisji nieorganizowanej dotyczą również:
-
procesów prowadzonych poza układami wentylacji mechanicznej, np. spawania, szlifowania, piaskowania, lakierowania, klejenia,
-
czyszczenia i konserwacji maszyn z wykorzystaniem preparatów zawierających LZO (VOC),
-
instalacji wykorzystujących LZO (VOC) niepodlegających pod wymogi standardów emisyjnych (z uwagi na rodzaj działalności lub ilość wykorzystywanych LZO),
-
instalacji, w których medium stanowią substancje lotne – nieszczelności elementów instalacji, np. połączeń kołnierzowych, zaworów, uszczelnień pomp, itp.,
-
źródeł specyficznych, np. trawialni, galwanizerni, cynkowni, pieców częściowo otwartych,
-
hałd i placów składowych,
-
przeładunku materiałów sypkich (przenośniki, maszyny samojezdne),
-
transportu (spalanie paliw, transport materiałów niezabezpieczonych, unoszenie pyłu z dróg).
Za wyjątkiem nielicznych źródeł, do emisji niezorganizowanej dochodzi na wysokości do 40 m, przez co źródła te są klasyfikowane do kategorii określanej jako niska emisja.
W poszczególnych zakładkach działu Emisja niezorganizowana prezentujemy sposoby wyznaczania emisji z ww. rodzajów źródeł. Wymagania prawne związane z emisją niezorganizowaną przedstawiamy natomiast w dziale Prawo w zakładce Emisja niezorganizowana.