Frakcje pyłu – zbiory danych

    W literaturze i zasobach internetu dostępnych jest wiele zbiorów danych o składzie frakcyjnym (w niektórych przypadkach również o składzie chemicznym) pyłów. Poniżej przedstawiamy kilka najbardziej popularnych baz danych i opracowań:

    • bazy danych CEIDARS:

      • California Environmental Protection Agency
        http://www.arb.ca.gov/ei/drei/maintain/dbstruct.htm,

      • South Coast Air Quality Management District http://www.aqmd.gov/docs/default-source/ceqa/handbook/localized-significance-thresholds/particulate-matter-(pm)-2.5-significance-thresholds-and-calculation-methodology/appendix-a-updated-ceidars-table-with-pm2-5-fractions.doc?sfvrsn=2,

    • bazy danych US EPA:

      • AP 42 http://www.epa.gov/ttn/chief/ap42/index.html,

      • Speciate http://www.epa.gov/ttnchie1/software/speciate/,

    • PM10, PM2.5 and PM1.0 - Emissions from industrial plants - Results from measurement programmes in Germany, C. Ehrlicha, G. Nolla, W.-D. Kalkoffa, G. Baumbachb, A. Dreiseidlerb, Atmospheric Environment 41 (2007) 6236–6254, Elsevier Ltd.
      http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1352231007003299,

    • Prace i studia nr 79, Konieczyński J., Biliński W., Komosiński B., Kozielska B., Mathews B. Pastuszka J., Pałamarczuk P., Rachwał T., Stec K., Talik E. (2010) Właściwości pyłu respirabilnego emitowanego z wybranych instalacji (redakcja: Jan Konieczyński), IPIŚ PAN, Zabrze
      http://www.ipis.zabrze.pl/dokumenty/pis/m79.pdf.

    W części ww. zbiorów podano szczegółową charakterystykę źródeł emisji i sposobów oczyszczania spalin. Należy jednak pamiętać, że skład frakcyjny emitowanych pyłów jest pochodną wielu czynników i przyjęcie danych literaturowych o rozkładzie uziarnienia pyłu dla innego źródła jest obarczone znacznym ryzykiem błędów. Z tego względu jeśli tylko jest to możliwe oraz mając na uwadze ograniczenia dostępnych technik pomiarowych i niepewność uzyskiwanych wyników, zaleca się wykonanie pomiaru jako bardziej wiarygodnego źródła danych niż ww. zbiory. W przypadku gdy jest to niemożliwe lub nieuzasadnione ekonomicznie, i nie grozi błędną oceną środowiskowego znaczenia emisji i dotrzymania normatywów jakości powietrza, dokonując porównania źródeł i wyboru zbioru danych należy uwzględnić następujące kryteria (według hierarchii):

    • podobieństwo rodzaju i typu źródła emisji (istoty zjawisk decydujących o powstawaniu emisji pyłu),

    • podobieństwo metod odpylania odgazów,

    • parametry procesu (źródła emisji i oczyszczania odgazów).

    Rodzaje źródeł, dla których ww. zbiory zawierają dane o składzie frakcyjnym pyłów przedstawiamy w poniższej tabeli:

    Proces / źródło emisji

    CEIDARS

    US EPA

    PAN

    Spalanie gazu ziemnego

    Spalanie LPG

    Spalanie lekkiego oleju opałowego

    Spalanie ciężkiego oleju opałowego

    Spalanie pozostałości po destylacji ropy naftowej

    Spalanie węgla kamiennego

    Spalanie węgla brunatnego

    Spalanie koksu

    Spalanie drewna

    Paleniska domowe i sektora komunalnego małej mocy

    Produkcja koksu

    Metalurgia

    Galwanizernie elektrolityczne

    Cementownie

    Przemysł ceramiczny lub cegielnie

    Wytop i obróbka szkła

    Produkcja gipsu

    Produkcja wapna

    Wydobywanie kamienia

    Obróbka kamienia (kruszenie, przesiewanie, przeładunek)

    Pozostały przemysł mineralny (obróbka surowców i produkcja)

    Produkcja mas bitumicznych

    Przemysł drzewny

    Przemysł rolno-spożywczy (elewatory zbożowe, suszenie i mielenie zboża, inne operacje)

    Przemysł chemiczny

    Lakierowanie

    Piaskowanie

    Obróbka metali (spawanie elektryczne, gazowe, cynkowanie)

    Hodowla drobiu

    Gastronomia (pieczenie, smażenie)

    Czyszczenie chemiczne

    Silniki spalinowe (agregaty)

    Dopalacze i flary

    Emisja niezorganizowana – prace rolne

    Emisja niezorganizowana -prace budowlane i rozbiórkowe

    Erozja wietrzna

    Emisja z dróg utwardzonych

    Emisja z dróg gruntowych

    Wypalanie (w rolnictwie, gospodarce leśnej)

    Dwa z powyższych zbiorów danych, to jest EPA Speciate oraz PAN, oprócz danych o składzie frakcyjnym pyłów zawierają również szczegółowe analizy składu chemicznego pyłów. Zbiór Polskiej Akademii Nauk prezentuje ponadto analizę morfologii pyłów, wyniki badań reflektometrycznych oraz informacje o zawartości pierwiastków śladowych i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych.

    Aktualności
    • 03
      listopad
      Przypominamy o Targach Technologii Dekarbonizacji, Zeroemisyjności i Zrównoważonego Zarządzania Energią, które odbywają się w dniach 4 - 6 listopada w Nadarzynie. Celem Wydarzenia jest zaprezentowanie technologii redukcji emisji gazów cieplarnianych, przechwytywania i magazynowania CO2 oraz integracji energii z OZE. Przestrzeń Targów obejmuje również innowacje w zarządzaniu energią, materiałach niskoemisyjnych, optymalizacji produkcji i polityce zeroemisyjnej. Strona Wystawcy jest dostępna pod adresem https://decarbonisationexpo.com
    • 31
      październik
      Zapraszamy na SUSTAINABILITY Expo 2025 – Targi Technologii i Rozwiązań dla Zrównoważonego Rozwoju, które odbeda się już w dniach 4–6 listopada 2025 roku Ptak Warsaw Expo w Nadarzynie pod Warszawą. Targi obejmują niezwykle szeroki zakres tematyczny, od odnawialnych źródeł energii (OZE) i efektywności energetycznej, przez zrównoważone materiały, recykling i gospodarkę obiegu zamkniętego (GOZ), aż po inteligentne miasta (smart cities), elektromobilność oraz zagadnienia ładu środowiskowego, społecznego i korporacyjnego (ESG). Nie zabraknie także cyfrowych narzędzi wspierających zrównoważony rozwój, między innymi oprogramowania do zarządzania energią i emisjami. Szczegółowe informacje o Wydarzeniu są dostępne na stronie Targów: https://warsawexpo.eu    
    • 20
      październik
      Na stronie GIOŚ opublikowany został Rejestr poważnych awarii w 2024 r. i zdarzeń o znamionach poważnej awarii. W roku 2024 zarejestrowano 37 zdarzeń podanych ocenie wg kryteriów zawartych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie poważnych awarii objętych obowiązkiem zgłoszenia do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. 20 z 37 zdarzeń towarzyszyła emisja do powietrza o istotnej skali, w tym w 4 przypadkach emisja amoniaku. Łącznie w ww. zdarzeniach ewakuowano 776 osób, 12 zostało rannych, 2 osoby zginęły. 10 z 37 zdarzeń wynikało z rozszczelnień instalacji, w tym 4 na połączeniach kołnierzowych. Rejestr poważnych awarii za rok 2024 jest dostępny na stronie https://www.gov.pl/web/gios/rok-2024rej
    NEWSLETTER:
    Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach zapisz się
     
    Katalizatory do redukcji LZO - Katalizator Grupa PONER
    obliczenia śladu węglowego
    Operat FB

    Zobacz komunikaty KE / JRC / UE-BRITE (IPPC Bureau) / INCITE / Rada Unii Europejskiej / Rada Europejska / US EPA / EEA / NIK / ETO / GDOŚ / GIOŚ / WIOŚ / IOŚ / MKiŚ:

    KOBiZE: Uproszczona metoda obliczania kwoty gwarancji zgodnie z art. 17 ust. 5 rozporządzenia w sprawie CBAM (19.12.2025)

    GIOŚ: Zanieczyszczenie powietrza wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi na stacjach tła miejskiego w 2024 roku (19.12.2025)

    GIOŚ: Jakość powietrza w Polsce w roku 2024 w świetle wyników pomiarów prowadzonych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (19.12.2025)

    GIOŚ: Ocena zanieczyszczenia powietrza rtęcią na stacjach tła regionalnego w Polsce za 2024 rok (19.12.2025)

    WIOŚ w Warszawie: Uwaga na osoby podszywające się pod inspektorów WIOŚ w Warszawie (18.12.2025)

    Komisja Europejska: Komisja wzmacnia mechanizm CBAM (17.12.2025)

    GIOŚ:  Monitoring tła zanieczyszczenia atmosfery w Polsce dla potrzeb EMEP, GAW/ WMO i Komisji Europejskiej. Raport syntetyczny ze stacji EMEP za 2024 rok (17.12.2025)

    KOBiZE: Komunikat ws. publikacji aktów delegowanych oraz wykonawczych na temat szczegółowych zasad funkcjonowania mechanizmu CBAM w okresie docelowym (17.12.2025)

    GIOŚ: Analiza wyników modelowania na potrzeby oceny udziału źródeł transgranicznych w Polsce w roku 2024 (17.12.2025)

    KOBiZE: Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2023 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2026 (16.12.2025)

    Rada Unii Europejskiej: Środowisko Europy – Rada za przyspieszeniem transformacji w celu zbudowania do 2030 r. Europy odpornej na zmianę klimatu i opartej na obiegu zamkniętym (16.12.2025)

    JRC: Rola biomasy w polityce Europejskiego Zielonego Ładu (12.12.2025)

    GIOŚ: Ocena zanieczyszczenia powietrza na stacjach monitoringu tła regionalnego w Polsce w roku 2024 w zakresie składu pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz depozycji metali ciężkich i WWA (12.12.2025)

    EPA Unveils Clean Air Act-Related Resource to Provide Transparency for Data Center Developers, Local Communities, Tribes (11.12.2025)

    EEA: Monitoring report on progress towards the 8th EAP objectives 2025 (10.12.2025)

    Rada Unii Europejskiej: Cel klimatyczny na 2040 r.: Rada i Parlament zgodne co do redukcji emisji o 90% (10.12.2025)

    WIOŚ we Wrocławiu: Szkolenie antysmogowe (10.12.2025)

    GIOŚ: Pracownicy Inspekcji Ochrony Środowiska autorami nowego kanału pomiarowego z regulacją przepływu gazu (10.12.2025)

    Rada Unii Europejskiej: Rada i Parlament za uproszczeniem wymogów dotyczących sprawozdawczości i należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju w celu zwiększenia konkurencyjności UE (9.12.2025)

    EPA [amoniak] Enforcement Action Against Lodi Facility Results in Significant Chemical Safety Improvements (8.12.2025)

    KOBiZE: Rejestr docelowy CBAM i możliwość składania wniosków o status upoważnionego zgłaszającego – dodatkowe informacje (5.12.2025)

    MKiŚ: Jak uzyskać status upoważnionego zgłaszającego CBAM i dostęp do portalu? (3.12.2025)

    JRC: Charakterystyka cząstek dymu z pożaru akumulatora litowo-jonowego: morfologia, wielkość i skład (3.12.2025)

    EEA: Premature deaths normalized by population attributable to exposure to PM₂.₅ at country level in 2005 and 2023, and percentage of change (1.12.2025)

    EEA: Premature deaths attributable to exposure to PM2.5 at NUTS3 level per 100,000 inhabitants over 30 years, 2023 (1.12.2025)

     EEA: Premature deaths attributable to exposure to fine particulate matter (PM₂.₅), EU (1.12.2025)

    EEA: Harm to human health from air pollution in Europe: burden of disease status, 2025 (1.12.2025)

    EEA: Air quality improving, but just over 180,000 deaths still attributable to air pollution in EU (1.12.2025)

    JRC: W kierunku transformacji przemysłowej na Śląsku (1.12.2025)

    JRC: Europejskie mapy radonu w pomieszczeniach 2024 (1.12.2025)

    JRC: Kraje muszą jasno określić rolę usuwania dwutlenku węgla w swoich zobowiązaniach klimatycznych (1.12.2025)

    KOBiZE: Nowa publikacja CAKE/KOBIZE w ramach projektu LIFE ENSPIRE pt. „CBAM and Budgetary Revenue. Prospects for the EU and Poland” (1.12.2025)

    JRC: Urban PM2.5 Atlas Air Quality in European Cities, 2025 Report (30.11.2025)

    JRC: Urban PM2.5 Atlas. Air Quality in Cities of Countries involved in the EU Enlargement policy (30.11.2025)

    EEA: Air quality around ports and airports (27.11.2025)

    KOBiZE: Dostęp do rejestru CBAM oraz możliwość składania wniosków o status upoważnionego zgłaszającego CBAM (28.11.2025)

    MKiŚ: CCUS – Ministra Paulina Hennig-Kloska na rozmowach w Norwegii (27.11.2025)

    EEA [coraz większe znaczenie emisji z portów i lotnisk] Better air quality monitoring needed amid rising air pollution from ports and airports (27.11.2025)

    Instrat: Dekarbonizacja przemysłu daleko w tyle za energetyką (27.11.2025)

    Zobacz bieżące artykuły w Atmospheric Environment:

    Impact of ambient air pollutants on influenza-like illness, influenza A and influenza B: A nationwide time-series study in China

    Exposure assessment and particle number size distribution in train carriages in the London subway

    Revealing long-term anthropogenic influence on PM10 through lead isotope signatures in a post-mining region

    Zobacz EUR-Lex:

    Decyzja Urzędu Nadzoru EFTA nr 121/25/COL z dnia 9 lipca 2025 r. zmieniająca zasady merytoryczne w dziedzinie pomocy państwa poprzez wprowadzenie nowych Ram środków pomocy państwa na rzecz wsparcia Paktu dla czystego przemysłu (ramy pomocy państwa na potrzeby Paktu dla czystego przemysłu) (11.12.2025)

    Zawiadomienie dotyczące zharmonizowanej klasyfikacji ditlenku tytanu jako substancji rakotwórczej kategorii 2 działającej przez drogi oddechowe zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 (10.12.2025)

    Wytyczne Komisji – Zawiadomienie Komisji: wytyczne dotyczące stosowania w praktyce definicji miejsca, zakładu i instalacji, określonych w art. 13 lit. h) rozporządzenia o Europejskim Portalu Emisji Przemysłowych (rozporządzenie (UE) 2024/1244) (4.12.2025)

    Decyzja Rady (UE) 2025/2468 z dnia 13 listopada 2025 r. w sprawie upoważnienia do podjęcia negocjacji między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dotyczących wspólnego obszaru sanitarnego i fitosanitarnego między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem w odniesieniu do Wielkiej Brytanii oraz w celu powiązania systemów handlu emisjami gazów cieplarnianych Zjednoczonego Królestwa i Unii (4.12.2025)

    P10_TA(2025)0108 – Zmiana rozporządzenia (UE) 2023/956 w odniesieniu do uproszczenia i wzmocnienia mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 – Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 maja 2025 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2023/956 w odniesieniu do uproszczenia i wzmocnienia mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (2.12.2025)

    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/2365 z dnia 12 listopada 2025 r. w sprawie zapobiegania stratom granulatu z tworzyw sztucznych w celu ograniczenia zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku (26.11.2025)

    Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2025/2359 z dnia 8 lipca 2025 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1788 poprzez określenie metodyki oceny ograniczenia emisji gazów cieplarnianych dzięki paliwom niskoemisyjnym (21.11.2025)

    Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2025/2335 z dnia 20 listopada 2025 r. ustanawiające emisje odniesienia CO2 na okres sprawozdawczy roku 2019 (21.11.2025)

    Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2025/2310 z dnia 17 listopada 2025 r. zmieniająca decyzję wykonawczą (UE) 2021/781 poprzez skreślenie emisji odniesienia CO2 (19.11.2025)

    WYROK TRYBUNAŁU z dnia 21 maja 2025 r. w sprawie E-18/24 – Państwo norweskie, reprezentowane przez Ministerstwo Energii, przeciwko Greenpeace Nordic and Nature and Youth Norway: Środowisko – dyrektywa 2011/92/UE – ocena skutków wywieranych przez przedsięwzięcia na środowisko – art. 3 ust. 1 – przedsięwzięcia objęte zakresem załącznika I – wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego, które zostaną sprzedane osobom trzecim – zasada lojalnej współpracy – wymóg usunięcia bezprawnych skutków naruszenia prawa EOG (13.11.2025)